Τι είναι η δικαστική συμπαράσταση;
Κατ` άρθρο 1666 του Α.Κ., η δικαστική συμπαράσταση είναι η υπεύθυνη, κατόπιν δικαστικής άδειας, λήψη αποφάσεων από πλευράς του δικαστικού συμπαραστάτη για λογαριασμό τρίτου προσώπου (συμπαραστατούμενου), το οποίο εξαιτίας σωματικής, ψυχικής ή διανοητικής διαταραχής, δεν είναι σε θέση να τις λάβει το ίδιο ή έστω έχει μειωθεί σημαντικά η ικανότητα του προσώπου αυτού για τον αντικειμενικό έλεγχο της πραγματικότητας.
Ποια είναι τα είδη της δικαστικής συμπαράστασης;
Η δικαστική συμπαράσταση διακρίνεται στην στερητική δικαστική συμπαράσταση, δηλαδή σε εκείνη, στα πλαίσια της οποίας ο συμπαραστατούμενος πλήρως στερείται της δυνατότητας για τη λήψη αποφάσεων για θέματα, που τον αφορούν, καθώς επίσης στην επικουρική δικαστική συμπαράσταση, στα πλαίσια της οποίας ο συμπαραστατούμενος οφείλει να έχει τη σύμφωνη γνώμη του δικαστικού συμπαραστάτη. Ακολούθως τόσο η στερητική, όσο και η επικουρική δικαστική συμπαράσταση διακρίνεται στην πλήρη δικαστική συμπαράσταση, κατά την οποία ο συμπαραστατούμενος αδυνατεί να λάβει οποιαδήποτε απόφαση μόνος του, καθώς επίσης στην μερική, κατά την οποία ο συμπαραστατούμενος αδυνατεί να προβεί σε συγκεκριμένες ενέργειες, οι οποίες ρητά κατονομάζονται από το δικαστήριο.
Ποιος υποβάλει την αίτηση για να τεθεί κάποιος σε δικαστική συμπαράσταση;
Σε περίπτωση ύπαρξης σωματικής αναπηρίας η υποβολή της αίτησης στο δικαστήριο για να τεθεί σε καθεστώς δικαστικής συμπαράστασης, δύναται να υποβληθεί μόνο από τον ίδιο τον πάσχοντα – συμπαραστατούμενο. Σε περίπτωση διανοητικής ή ψυχικής διαταραχής η εν λόγω αίτηση δύναται να υποβληθεί από τον ίδιο τον πάσχοντα, τον/ την σύζυγό του, τους γονείς του, τα τέκνα του, τον Εισαγγελέα Πρωτοδικών αλλά και από το ίδιο το δικαστήριο αυτεπάγγελτα.
Ποιο είναι το εύρος των εξουσιών του δικαστικού συμπαραστάτη;
Κατόπιν της θέσης προσώπου σε καθεστώς δικαστικής συμπαράστασης, ο συμπαραστάτης λαμβάνει αποφάσεις, οι οποίες αφορούν τον συμπαραστατούμενο, βάσει των εξουσιών, οι οποίες του παραχωρήθηκαν από το δικαστήριο. Την εποπτεία του δικαστικού συμπαραστάτη ασκεί συμβούλιο από τρία έως πέντε μέλη, οριζόμενο με την ίδια δικαστική απόφαση, που διορίζει τον δικαστικό συμπαραστάτη και αποτελούμενο από συγγενείς και φίλους του συμπαραστατουμένου (εποπτικό συμβούλιο). Επί παραδείγματι σε περίπτωση είσπραξης χρηματικών ποσών από τον δικαστικό συμπαραστάτη για λογαριασμό του συμπαραστατούμενου, κατόπιν της αφαίρεσης των ποσών για τα έξοδα του συμπαραστατούμενου, προκειμένου για την τοποθέτηση του υπολειπόμενου ποσού, απαιτείται η σύμφωνη γνώμη του εποπτικού συμβουλίου. Ομοίως απαιτείται η έγκριση του εποπτικού συμβουλίου στην περίπτωση της μίσθωσης ή εκμίσθωσης ακινήτων στο όνομα του συμπαραστατούμενου, ενώ επίσης απαιτείται η έγκριση του εποπτικού συμβουλίου για την άσκηση αγωγής σχετικά με ακίνητο, για την άσκηση αγωγής ενώπιον του πολυμελούς πρωτοδικείου λόγω ποσού. Σε περίπτωση άρνησης του εποπτικού συμβουλίου για την παροχή της έγκρισής του, την απόφαση λαμβάνει το δικαστήριο.
Σε έτερες περιπτώσεις απαιτείται οπωσδήποτε δικαστική απόφαση για τη διενέργεια πράξης από πλευράς του δικαστικού συμπαραστάτη. Επί παραδείγματι σε περίπτωση πώλησης ακινήτου του συμπαραστατούμενου απαιτείται η άδεια του δικαστηρίου κατόπιν της εισήγησης του δικαστικού συμβουλίου.
Είναι δυνατή η παύση ή η αντικατάσταση του δικαστικού συμπαραστάτη;
Η παύση ή η αντικατάσταση του δικαστικού συμπαραστάτη είναι δυνατή κατόπιν αίτησης του εποπτικού συμβουλίου ενώπιον του δικαστηρίου, καθώς επίσης από το δικαστήριο αυτεπαγγέλτως.
Είναι δυνατή η παύση ή η αντικατάσταση του εποπτικού συμβουλίου;
Η παύση ή η αντικατάσταση του εποπτικού συμβουλίου είναι δυνατή κατόπιν αίτησης του δικαστικού συμπαραστάτη ενώπιον του δικαστηρίου, καθώς επίσης από το δικαστήριο αυτεπαγγέλτως.